Bij Sven Gatz is die liefde er duidelijk wel. Zijn visienota op de Kunsten geeft blijk van warme appreciatie, kennis van (de noden op) het veld en oog voor de niches. Het is een groot verschil met de visienota van zijn voorgangster, waar de klemtoon vooral op ‘nota’ lag. Alleen al het bevlogen en verzorgde taalgebruik verraadt én wekt enthousiasme. 

Betekent dit dan dat ik tegen de huidige Cultuurminister geen verdere oppositie zal voeren? Allerminst. Ik verheug me er zelf op, omdat ik weet dat het discussies op niveau zal opleveren. Dat het om inhoud zal gaan, om bezorgdheid over een mooie, bloeiende toekomst voor het culturele leven in Vlaanderen. Ons beider ideaalbeeld hierover is vrij gelijklopend, maar de weg erheen kan via verschillende piste lopen. Zijn liberale piste waar het marktdenken centraler staat tegenover mijn manier van denken waar de overheid (bij)sturender aanwezig is om verschraling te vermijden.

De Strategische Visienota Kunsten ligt dezer dagen ter bespreking in de Commissie Cultuur. Het middenveld mocht er zijn licht laten over schijnen en dat leverde heel gedegen tussenkomsten op. Tussenkomsten die getuigen van visie, maar evenzeer van openheid voor andere visies. De sector beseft maar al te goed dat de Kunsten en Cultuur geen eiland vormen in een veranderende maatschappij, dat ook zij flexibel moeten inspelen op nieuwe trends, nieuwe smaken, nieuwe engagementen. En op nieuwe economische en budgettaire wetmatigheden.

Geld is een aspect dat uiteraard een rol speelt in de visienota, maar gelukkig is het niet het uitgangspunt. Gelukkig blijkt het schot voor de boeg dat net voor de publicatie van de visienota werd gelanceerd vanuit de N-VA weinig koerswijziging te hebben veroorzaakt. Hun visie op de subsidieronde in de kunsten kan namelijk, kort door de bocht, samengebald worden in het goedbekkende ‘rationaliseren’. En welke weldenkende Vlaming kan er nu op tegenzijn dat er met ratio gehandeld wordt, dat overheidsmiddelen verstandig worden beheerd? Helaas is ‘rationaliseren’ vaak niets meer dan een afkorting van ‘wegrationaliseren’. In dit geval het wegknippen van de kleintjes in de rand (“de versnippering tegengaan” bekt hier ook beter) en versterken van de vlaggenschepen (mits de juiste vlag).

De minister geeft in zijn Visienota net blijk van breeddenkendheid. Hij kijkt verder dan de grote instellingen, de vlaggenschepen krijgen dan wel een versterkte rol, maar het worden geen paradepaardjes, maar werkpaarden. De piëdestals worden voorzien van een hellend vlak voor kleine organisaties, kleine sectoren.

Ben ik dan onverdeeld gelukkig met de Visienota van minister Gatz? Welnee. Uiteraard niet zou ik haast zeggen. Niet zelden blijft hij op de vlakte of zijn de bewoordingen net heel vluchtig. Zijn het mooie begoochelingen met weinig engagementen. Om dan over het budgettaire dat aan die visie gekoppeld moet worden nog maar te zwijgen.

Mijn be-, aan- en opmerkingen schreef ik neer in een uitgebreide tussenkomst die ik, samen met een pak vragen om verduidelijking aan de minister voorlegde. Je kan ze hier lezen.